Najaar :
Reisje naar Turijn verslag uit de krant de Stentor oktober 2014 door Benny Koerhuis
Brandrode runderen zijn een variant van het MRIJ-veetype dat al vanaf het begin van de vorige eeuw langs Maas, Rijn en IJssel wordt gefokt. Brandroden zijn geen snelgroeiende beesten die met krachtvoer worden opgefokt tot ‘speedmeat’, maar vee dat zich in een natuurlijk tempo ontwikkelt en langzaam slachtrijp wordt. Dat streven van de vereniging Het Brandrode Rund leidde in 2013 tot de erkenning van dit oer-Nederlandse runderras door de internationale Slow Food Foundation. Brandrood vlees, vleeswaren en kaas zijn opgenomen in de ‘Ark van de Smaak’ van Slow Food, en houders van brandrode runderen werken samen in Slow Food Presidium Het Brandrode Rund. De Nederlandse ‘Ark’ heeft momenteel zo’n vijftig streekeigen producten aan boord, zoals vlees van Drentse schapen en Lakenvelder koeien, en oesters uit de Waddenzee.
Een kleine greep uit die producten was on¬langs te proeven op de Salone del Gusto, de grote Slow Food-beurs in vijf hallen van een vroegere Fiat-fabriek in Turijn.
Kaas, ossenworst en nagelholt van brandrode runderen bleken een heuse trekpleister, ook voor Italiaanse fijnproevers. „Drie grote hallen alleen al worden gevuld door Itali¬aanse stands, met duizenden soorten
worst, kaas, wijn, groente en fruit. De Nederlandse stands, met trouwens ook mosterd van de familie Knobben uit Haarle, vormden een straatje in een internationale hal. En er lopen allerlei bekende mensen uit de culinaire wereld. Jamie Oliver bijvoorbeeld verzorgde er ook workshops!”, blikken Ineke Herder-Holtkuile en Ellen Slingerland-Van der Bijl enthousiast terug. Deze Wijhese hobbyboerinnen, die samen met hun echtgenoten brandrode runderen houden, stonden van 23 tot en met 27 oktober in de ‘brandrode stand’ op de tiende editie van de Salone. En ze raken er nog steeds niet over uitgepraat. „Er kwamen gemiddeld zo’n 40.000 bezoekers per dag, de beurs duurde elke dag van elf tot elf. In het weekend kwamen veel gezinnen van alles proeven, en op de afsluitende maandag veel scholieren. Je ziet meteen dat in Italië de eetcultuur heel anders is dan bij ons. Die jongeren ruiken eerst goed, doen dan een stukje kaas of nagelholt in de mond, kauwen er rustig op en vertellen elkaar wat ze proeven. Die beleven echt de smaak.”
Naast de twee Wijhese vriendinnen werd de stand in Turijn ook bemand door Jeroen Hoppen en zijn partner Macha uit Vorden, en Frans-jan van Laer vanuit de Nederlandse Slow Food-organisatie.
Het brandrode stamboek telt nu ruim 1500 vrouwelijke dieren, de beschikbare stieren hebben twaalf verschillende genetische lijnen in hun sperma. Voldoende variatie dus om inteelt te voorkomen. Dat is ook te danken aan de import van twee nieuwe stieren uit België, afstammelingen van de onder oudere veeboeren be-faamde MRIJ-stier Minas Mars. En Eric van Essen uit Uddel ontdekte onlangs nog een oud spermarietje, dat twee stierkalveren opleverde. Raszuiver nageslacht verzekerd dus. Maar met nu 1500 brandrode koeien is het niet mogelijk om wereldwijd vlees en kaas te produceren. Grootscheepse export was ook niet het doel van de deelname aan de Salone del Gusto. „We wilden ons graag presenteren op deze beurs, want hier komen ook vee) Nederlandse chefs om kennis te maken met nieuwe producten. Vlees van onze brandrode runderen staat al op de menukaarten van restaurants in Oost-Nederland”, vertelt Berrie Klein Swormink. „Het zou mooi zijn als we dat kunnen uitbreiden. Want dit is kwaliteitsvoedsel, van nature rijk aan aroma’s.”
Hij houdt brandroden op zijn biologisch rundveebedrijf bij Lettele, maar ook op natuurterreinen. Zo grazen zijn runderen al sinds 2000 op de uiterwaarden van de IJssel en op grasland rond de Douwelerkolk bij Deventer. „Ze zijn heel geschikt voor extensieve begrazing. Wat dat betreft zou het ook de kroon op ons werk zijn als straks in de uiterwaarden bij Infocentrum IJssel Den Nul geen Schotse hooglanders maar streekeigen brandroden grazen”, zeggen Ineke Herder en Ellen Slingerland.
Donkere vacht met witte kol, buik en ‘sokken’
Brandrode runderen hebben hun naam te danken aan hun diep donkerrode vacht. Buik, ‘sokken’, staartpunt en kol (deel van de kop tussen ogen en hoorns) zijn wit. Het zijn makkelijk te houden dieren met sterk beenwerk en een schofthoogte van 1,35 tot 1,45 meter. Ze zijn hard en kunnen ook ’s winters buiten blijven, mits er schuilmogelijkheid is. Net als het MRIJ-vee zijn het van oorsprong dubbeldoelkoeien, die voor de melkproductie en het vlees worden gehouden.
Toen na de Tweede Wereldoorlog melkproductie steeds belangrijker werd, raakten andere rassen zoals Holsteiners in trek. Het brandrode rund
leek uit te sterven, slechts een handjevol liefhebbers hield ze nog. In 2001 waren er nog maar honderd brandroden over, en richtten enkele boeren de Vereniging Het Brandrode Rund op. „Die telt momenteel zo’n 140 leden”, vertelt Berrie Klein Swormink uit Lettele. „Het MRIJ-ras en de brandrode variant werden vooral gehouden langs de grote rivieren en op de oostelijke en zuidelijke zandgronden. Dat patroon zie je nog terug in het ledenbestand van onze vereniging. De meeste leden wonen in Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg.”
www.hetbrandroderund.nl
Artikel verschenen in De Stentor op 12 november 2014
Turijn Slow food
23.t/m.27.10.2014. Presentatie vereniging op Slow Food Turijn. Een aantal presidium deelnemers van onze vereniging heeft met een uitgebreide stand deelgenomen aan de Salone del Gusto. Bezoekers konden kennismaken met lekkere producten van het Brandrode rund zoals naegelholt, Brandrood kaas en ossenworst. De salone – de grootste internationale beurs van ambachtelijk geproduceerd eten en drinken – wordt georganiseerd door Slow Food. Op deze 10e editie waren meer dan 300 presidia, koks, boeren, vissers, academici, vertegenwoordigers uit de werelden van wijn en gastronomie en Terra Madre aanwezig. Eén van Slow Food’s doelstellingen is het behoud van waardevolle producten en rassen voor het nageslacht.
In Slow Food Presidium Het Brandrode Rund werken Slow Food-leden samen met boeren en ambachtelijke producenten aan het behoud van de authentieke producten van het Brandrode Rund. Het presidium telt momenteel 13 veehouders met Brandrode runderen, verspreid over Nederland.Zie ook onder ons kopje slow food.
De meeste deelnemers aan dit presidium vermarkten zelf de producten van hun runderen. Deelnemer Jeroen Hoppen meldde dat de Nederlandse deelname niet zozeer bedoeld was om tot buitenlandse afzetkanalen te komen maar meer bekendheid te creëren en samen te werken met afnemers die houden van lekker eten met respect voor het milieu, tradities en ambachtelijkheid. De Nederlandse delegatie kreeg op de zeer drukke beursdagen veel belangstelling en ziet terug op een geslaagde deelname.
Natuurfair in Heeten
14.09.2014. Brandrode knuffelkalveren op Natuurfair Heeten. Het Promotieteam van onze vereniging, ditmaal met Ellen Slingerland en Ineke Herder, was met 3 knuffelkalveren van Antoon Klomp van Natuurmonumenten uit Loenen aanwezig in de knuffelhoek. 7.000 Bezoekers trokken langs en veel kinderen konden de kalfjes aaien en knuffelen. Ook werden de kalveren geregeld het terrein rondgeleid, wat het publiek veel positieve opmerkingen ontlokte. De mensen bleken goed op de hoogte van de zeldzaamheid van de Brandroden en kwamen met goede oriënteringsvragen. Dat Antoon Klomp andermaal met makke kalveren wist te komen maakte de presentatie extra succesvol.
Landleven dag in het openluchtmuseum in Arnhem
07.09.2014. Brandroden op Landlevendag in Openlucht Museum.De fam. Kuypers heeft de Brandrode runderen letterlijk en figuurlijk weer op de kaart gezet. Voor de 2e maal deden zij mee aan de drukbezochte Landlevenfair in Arnhem, die maar liefst 40.000 bezoekers trok, en oogstten veel bewondering met hun groep Brandroden. De familie Kuypers toonden hun stier Pieter, koeien en kalveren in de demonstratie weide bij de promotiestand van de Brandroden, waar ook Michiel Cassuto stond met zijn kaas en Ineke Herder uitleg gaf. De fam. Kuypers mocht zich verheugen op vele nieuwe klanten voor hun slachtproducten en is ook al weer voor volgend jaar uitgenodigd voor de Landlevendagen 11, 12 en 13 september 2015.
Ledendag 2014 in Oirschot
06.09.2014 Oirschot : Geslaagde Ledendag Editie 2014. De fam. Van der Schoot van doe- en speelboerderij De Steenuil in Oirschot bood leden en vrienden van onze vereniging een gezellig onderdak in hun authentieke Brabantse schuur. De Algemene Ledenvergadering werd gevolgd door een heerlijke lunch in de speelhal. Willem senior, zoon Willem junior plus dochter Hanna maakten de aanwezigen enthousiast voor hun familiebedrijf en leidden daarna de aanwezigen rond langs de Brandrode runderen waarna, gezamenlijk terugkijkend op een geslaagde dag, werd afgesloten met een drankje.
Brandrode vierling
30.04.2014. Brandrode 4-ling geboren bij Piet Mulders. Dat het Brandrode rund een vruchtbaar ras is wisten we allemaal al. Maar dat sommige koeien zéér vruchtbaar zijn is toch een wonder. Dankzij dierenarts Marcel vd Putten en veel geluk werd er bij Piet Mulders in Haren uit de 5-jarige koe Groote Modderkolk Hilda en vader Van Gelre een vierling geboren : 3 stierkalfjes en 1 vaarskalfje, alle 4 helemaal gezond. Op de Muldershoeve worden nu dag en nacht flesjes klaargemaakt. De zeldzame geboorte zorgde voor vele telefoontjes en berichten, bezoek van de regionale Brabant en SBS-6 RTV en een heuse file op de dijk voor de boerderij. Fam. Mulders : proficiat en sterkte met alle drukte .
Kijk ook eens op http://www.omroepbrabant.nl/?news/210526702/Koe+baart+zeer+zeldzame+vierling+in+Haren+hoera+voor+Patricia,+Sem,+Tom+en+Bob.aspx
